POLSKI PRZEWODNIK PO PARYŻU

Położone na zachód od Nancy, u bram historycznej Lotaryngii, miasto Toul jest jedną z tych francuskich miejscowości, które rzadko pojawiają się w pierwszej linii turystycznych przewodników, a które przy bliższym poznaniu okazują się fascynującą mozaiką historii, architektury i dziedzictwa kulturowego. Toul, choć niepozorne pod względem wielkości, od wieków odgrywało kluczową rolę w regionie – zarówno jako ważne centrum religijne i administracyjne, jak i punkt strategiczny w licznych konfliktach europejskich. Dziś miasto oferuje odwiedzającym nie tylko imponujące dziedzictwo materialne, w tym potężną gotycką katedrę, ale także atmosferę małego miasteczka z bogatą duszą, z której bije echo wieków.

Historia Toul sięga czasów antycznych, kiedy to na tych terenach istniała osada galijska o nazwie Tullum Leucorum, zamieszkiwana przez plemię Leuci. Była to jedna z licznych celtyckich społeczności, które przed podbojem rzymskim tworzyły mozaikę kulturową w północno-wschodniej Galii. Tullum Leucorum znajdowało się na przecięciu ważnych szlaków handlowych, co szybko uczyniło je miejscem o dużym znaczeniu gospodarczym. Rzymianie, rozpoznając strategiczne położenie osady, włączyli ją do swojej administracyjnej siatki Gallii, nadając jej status miasta i zapewniając typową rzymską infrastrukturę – forum, termy, drogi, a nawet amfiteatr.

Z okresu rzymskiego niewiele jednak przetrwało w samej tkance miasta, co wynika z późniejszych przekształceń urbanistycznych. Niemniej jednak, świadomość tej przeszłości przetrwała w nazwie miasta oraz w licznych wykopaliskach archeologicznych, które dostarczają materiału badaczom i fascynatom antyku. Rzymianie pozostawili po sobie również fundamenty pod późniejsze znaczenie Toul jako centrum religijnego.

Już w IV wieku, w epoce wczesnochrześcijańskiej, Toul stało się siedzibą biskupstwa, co w średniowieczu miało ogromne znaczenie polityczne i społeczne. Biskupi Toulu byli nie tylko zwierzchnikami duchowymi, lecz także dysponowali realną władzą świecką na terenie miasta i jego okolic. Biskupstwo w Toul było jednym z trzech najważniejszych w Lotaryngii, obok Verdun i Metz. Te trzy miasta biskupie miały nawet status niezależnych jednostek w ramach Świętego Cesarstwa Rzymskiego, co czyniło z nich swoiste państewka kościelne.

W ciągu wieków biskupi Toul zdobywali znaczenie zarówno jako politycy, jak i mecenasi sztuki i architektury. To z ich inicjatywy powstała w mieście monumentalna katedra – jedno z najpiękniejszych dzieł gotyku wschodniofrancuskiego.

Jednym z najbardziej rozpoznawalnych symboli Toul jest z pewnością katedra Saint-Étienne, której budowa rozpoczęła się w XIII wieku i trwała przez kilka stuleci. Imponująca fasada z dwiema wieżami góruje nad placem, tworząc nie tylko centralny punkt topograficzny miasta, ale także jego duchowe i symboliczne centrum.

Katedra Saint-Étienne jest przykładem gotyku płomienistego, choć zawiera również elementy wcześniejszych stylów, zwłaszcza romańskich i przejściowych. Wnętrze zachwyca strzelistymi nawami, pięknymi witrażami i kamiennymi dekoracjami, które przypominają o potędze religii i ambicjach biskupów, którzy ją wznosili. Ciekawostką jest, że na tle bardziej znanych katedr francuskich – takich jak Notre-Dame w Paryżu czy katedra w Reims – budowla w Toul jest stosunkowo mało znana, mimo że nie ustępuje im pod względem kunsztu architektonicznego.

Nie tylko sama katedra, ale i jej otoczenie – dawny pałac biskupi, krużganki, budynki kapituły – tworzą kompleks świadczący o religijnym znaczeniu miasta. Zwiedzanie tych miejsc to podróż w czasie, podczas której można poczuć, jak istotne było duchowe życie Toulu na przestrzeni wieków.

Oprócz znaczenia religijnego, Toul miał również ogromne znaczenie militarne. Już w średniowieczu miasto otoczone było murami obronnymi, ale prawdziwy rozkwit fortyfikacyjny nastąpił w epoce nowożytnej, zwłaszcza w XVII wieku, gdy Francja, pod rządami Ludwika XIV, zaczęła rozbudowywać swoją sieć twierdz granicznych.

Największy wpływ na kształt twierdzy Toul miał Sébastien Le Prestre de Vauban – słynny inżynier wojskowy, który zaprojektował system obronny obejmujący bastiony, raweliny, fosy i inne elementy nowoczesnej wówczas architektury militarnej. Toul stał się częścią tzw. „pierścienia twierdz” chroniących granice Francji przed najazdami ze strony Niemiec i Austrii.

Pozostałości tych fortyfikacji są dziś atrakcją turystyczną i obiektem zainteresowania historyków wojskowości. Można spacerować po dawnych bastionach, oglądać kazamaty i zrekonstruowane fragmenty murów, które kiedyś były nie do zdobycia.

Historia Toulu w XIX i XX wieku była – podobnie jak większości francuskich miast przygranicznych – naznaczona wojnami i zmianami granic. Po wojnie francusko-pruskiej (1870–1871) Lotaryngia została przyłączona do Niemiec, ale Toul pozostał po stronie francuskiej, co sprawiło, że jego znaczenie militarne jeszcze wzrosło – jako bastion broniący dostępu do Nancy i dalej w głąb Francji.

Podczas I wojny światowej okolice Toulu były miejscem walk i manewrów wojskowych, a sama twierdza została zmobilizowana do celów obronnych. Również w czasie II wojny światowej miasto ucierpiało wskutek bombardowań i okupacji niemieckiej. Po wojnie Toul zaczęło powoli odbudowywać swoją pozycję jako lokalne centrum administracyjne i kulturowe.

Dzisiejszy Toul to niewielkie, około 15-tysięczne miasto, które zachowało swój historyczny charakter, jednocześnie adaptując się do wymogów współczesności. Mimo że wiele funkcji administracyjnych i gospodarczych zostało przeniesionych do pobliskiego Nancy, Toul nie zatracił swojej tożsamości.

Wielu mieszkańców pracuje w Nancy lub okolicznych miejscowościach, ale codzienne życie w Toul toczy się spokojnym rytmem. Istnieją tu lokalne szkoły, biblioteki, ośrodki kultury, a także rynek i urocze kawiarenki na starym mieście, które przypominają o francuskiej sztuce życia – l’art de vivre.

Miasto stawia na turystykę kulturową, rozwijając ofertę dla odwiedzających – organizuje festiwale muzyczne, jarmarki, wystawy sztuki i wydarzenia historyczne. Dzięki bogactwu zabytków i kameralnej atmosferze Toul przyciąga coraz więcej turystów zainteresowanych historią, architekturą i autentycznym francuskim klimatem.

Toul znajduje się również na tzw. Szlaku Win z Lotaryngii (Route des Vins de Lorraine), co dodaje mu kolejnego waloru turystycznego. Okolice miasta są bowiem znane z produkcji wina, zwłaszcza lekkiego różowego wina o nazwie vin gris, które jest lokalną specjalnością. Winnice otaczające Toul są chętnie odwiedzane przez enoturystów, a lokalni producenci oferują degustacje, wizyty w piwniczkach oraz zakup win prosto od wytwórcy.

Oprócz winorośli, okolice Toulu oferują także malownicze krajobrazy, lasy, wzgórza i szlaki piesze oraz rowerowe. Rzeka Mozela, przepływająca nieopodal miasta, sprzyja sportom wodnym i rekreacji. Dla miłośników przyrody i spokojnych wakacji Toul jest idealnym miejscem na odpoczynek z dala od zgiełku wielkich metropolii.

Copyright 2022 - 2024 przewodnikpofrancji.pl Tomasz Spytek Podróże i sport ! | Wszystkie prawa zastrzeżone

Ta strona korzysta z plików cookies, programów rejestrujących ruch na stronie i programów afiliacyjnych. Jeżeli nie wyrażasz zgody na śledzenie, opuść ją lub zmień ustawienia w przeglądarce internetowej. Szczegółowe informacje o plikach cookies znajdziesz w polityce prywatności.