Polski przewodnik po Paryżu i Francji

Sète, zwane często „Małą Wenecją Langwedocji”, jest jednym z najbardziej charakterystycznych i klimatycznych miast południowej Francji. Położone na wąskim przesmyku między Morzem Śródziemnym a rozległą laguną Étang de Thau, zachwyca wyjątkowym układem urbanistycznym, malowniczymi kanałami, portową atmosferą oraz bogatą tradycją rybacką. To miasto, które jednocześnie ma w sobie coś surowego i romantycznego, intensywnego i sielskiego: tętni życiem portowym, a zarazem pulsuje kulturą, muzyką, literaturą i sztuką.

Sète bywa kojarzone z dwojgiem wielkich twórców: poetą Paulem Valérym oraz pieśniarzem Georges’em Brassensem, ale jego historia i współczesność są znacznie bogatsze. To także miasto gastronomii, w której dominuje smak morza: ostrygi, mule, tielle – słynna tarta z ośmiornicą – czy świeżo złowione sardynki. Sète jest miejscem, gdzie tradycja rybacka nadal odgrywa ważną rolę w codziennym życiu mieszkańców.

Choć miasto liczy zaledwie około 45 tysięcy mieszkańców, jego znaczenie kulturowe i gospodarcze w regionie Occitanie jest ogromne. Sète jest bowiem największym portem rybackim w tej części Francji, jednym z głównych portów handlowych i pasażerskich, a także miejscem, które przyciąga artystów, poetów, filmowców i podróżników, szukających autentycznego śródziemnomorskiego klimatu.

Miasto zachwyca różnorodnością: od stromych uliczek Mont Saint-Clair, przez portowe dzielnice i kanały, po piaszczyste, szerokie plaże ciągnące się kilometrami. Klimat Sète jest intensywnie śródziemnomorski, z ciepłymi, słonecznymi latami i łagodnymi zimami. To miejsce, które potrafi zauroczyć o każdej porze roku – latem pachnie solą, smażoną rybą i rozgrzaną słońcem nadmorską roślinnością, zimą zaś odsłania swoją spokojniejszą, bardziej refleksyjną twarz.

Narodziny Sète – strategiczna decyzja Ludwika XIV

W przeciwieństwie do większości miast południowej Francji, których korzenie sięgają starożytności, Sète jest stosunkowo młode. Zostało założone dopiero w XVII wieku, a dokładnie w 1666 roku, na rozkaz Ludwika XIV, jako nowy port zapewniający regionowi Langwedocji dostęp do morza i handel morski niezależny od Marsylii czy hiszpańskich portów.

Decyzja o budowie portu była ściśle związana z działalnością Pierre’a-Paul Riqueta, twórcy Canal du Midi – monumentalnego kanału łączącego Morze Śródziemne z Atlantykiem. Sète miało pełnić funkcję portu docelowego kanału, który stał się jednym z najważniejszych projektów hydrotechnicznych XVII wieku.

Budowa portu i pierwsza infrastruktura miejska powstawały w trudnych warunkach. Piaszczysty przesmyk, liczne solniska, wilgotne tereny i brak naturalnego schronienia zamieniały każdą budowę w walkę z żywiołem. Jednak dzięki uporczywej pracy inżynierów i robotników powstał port, który wkrótce zaczął przyciągać rybaków, kupców, rzemieślników i żeglarzy.

W kolejnych stuleciach Sète rozwijało się jako ważny port eksportowy, zwłaszcza wina, oliwy i soli. Jego losy były ściśle związane z handlem zamorskim i rybołówstwem, co ukształtowało specyficzną kulturę miasta – otwartego, wielonarodowego, przyciągającego ludzi morza i handlu z całego regionu.

Port jako serce Sète – rybołówstwo, handel i codzienność mieszkańców

Port Sète to nie tylko historyczne centrum miasta, ale też jego współczesny krwiobieg. Jest podzielony na część pasażerską, handlową, rybacką oraz jachtową. Codziennie można tu spotkać rybaków sortujących sieci, pracowników portowych przy załadunku, marynarzy z różnych krajów oraz tętniące życiem targi rybne.

Najbardziej malowniczym fragmentem portu jest port rybacki, szczególnie o poranku, gdy kutry wracają z nocnych połowów. W powietrzu czuć zapach morza, roznosi się nawoływanie mew, a skrzynki pełne ryb trafiają bezpośrednio na licytację. Sète słynie przede wszystkim z połowów mul, sardyn, makreli, tuńczyka i dorady.

Obok portu handlowego znajduje się także Marina – miejsce pełne jachtów i małych łodzi, otoczone restauracjami, barami i kawiarniami, w których życie toczy się w rytmie śródziemnomorskiego luzu.

Kanały Sète – „mała Wenecja Langwedocji”

Jedną z najbardziej charakterystycznych cech miasta są jego kanały. Ciągną się one przez centrum, tworząc sieć wodnych korytarzy, nad którymi przerzucono liczne mosty. Po obu stronach kanałów stoją kolorowe kamienice, w których mieściły się dawniej magazyny, składy i rybackie warsztaty.

Najważniejszy z nich – Canal Royal – przecina miasto niczym główna arteria wodna i łączy port morski z laguną Étang de Thau. Jego nabrzeża tętnią życiem: znajdują się tam restauracje, stoiska rybne, bary z owocami morza, sklepy z lokalnymi przysmakami i liczne miejsca, gdzie można obserwować rytm życia portowego.

Kanały Sète są nie tylko urokliwe, ale i funkcjonalne – jeszcze w XX wieku pełniły ważną rolę w transporcie towarów. Dziś są jednym z symboli miasta, przyciągając turystów i artystów inspirujących się grą światła na wodzie, odbiciami kolorowych fasad i atmosferą portowego miasta.

Mont Saint-Clair – naturalny punkt widokowy i serce tożsamości miasta

Mont Saint-Clair, wznosząca się na wysokość 175 metrów nad poziomem morza, to punkt, z którego roztacza się spektakularna panorama. To właśnie tu najlepiej widać położenie Sète – śródziemnomorskie miasto położone na przesmyku między morzem a laguną, otoczone wodą z dwóch stron.

Z Mont Saint-Clair rozciąga się widok na morze, port, plaże, miasto i lagunę Étang de Thau z jej farmami ostryg i muli. Na szczycie znajduje się również Chapelle Notre-Dame-de-la-Salette – biała kaplica, która jest ważnym miejscem pielgrzymkowym mieszkańców i jednym z symboli duchowych Sète.

Wzgórze jest gęsto porośnięte piniami i makią śródziemnomorską, która latem pachnie żywicą, rozmarynem i jałowcem. Spacer lub jazda rowerem po zboczach Mont Saint-Clair to sposób na odkrycie bardziej naturalnego, spokojnego oblicza miasta.

Étang de Thau – laguna pełna życia i smaków

Étang de Thau to jedna z największych lagun w południowej Francji, o powierzchni ponad 75 km². Ten ogromny akwen oddzielony od morza piaszczystą mierzeją stanowi unikatowy ekosystem, a także centrum lokalnej gospodarki.

Laguna słynie z hodowli ostryg i muli – to właśnie stąd pochodzą jedne z najsmaczniejszych ostryg we Francji, znane z wyjątkowo intensywnego, słonego smaku. Wzdłuż laguny biegną charakterystyczne szeregi metalowych konstrukcji, na których zawieszone są sznury ostrygowe – widok ten od razu kojarzy się z Sète.

Przy brzegach Étang de Thau znajdują się urokliwe miasteczka Mèze, Bouzigues i Marseillan, które są częstym celem wycieczek kulinarnych mieszkańców i turystów. W restauracjach serwuje się tam świeże owoce morza, ostrygi z porannego połowu, mule w winie, szaszłyki z kałamarnic oraz lokalne specjały kulinarne.

Laguna jest także miejscem wyjątkowo popularnym wśród ptaków – od flamingów po kormorany – oraz sportów wodnych, takich jak żeglarstwo, kajakarstwo czy windsurfing.

Tradycje i kultura – tożsamość Sète

Sète to miasto kultury, w którym tradycje morskie splatają się z poezją, muzyką i sztukami wizualnymi. Kalendarz wydarzeń jest niezwykle bogaty, a miejscowa społeczność wyjątkowo zaangażowana.

Jedną z najbardziej znanych tradycji jest jousting nautique – wodne walki na łodziach, praktykowane od XIV wieku, a w Sète obchodzone szczególnie hucznie podczas Fête de la Saint-Louis. Rycerze stojący na platformach zamontowanych na łodziach próbują zepchnąć przeciwnika do wody za pomocą drewnianych lanc. Ta widowiskowa tradycja jest absolutnie wyjątkowa i stanowi dumę mieszkańców.

Sète jest również miastem poezji i literatury. Tu urodził się i tworzył Paul Valéry, jeden z najwybitniejszych poetów francuskich XX wieku. Jego grób znajduje się na malowniczym Cimetière Marin, cmentarzu nad samym morzem, który poeta uwiecznił w swoich wersach. To miejsce jest jednocześnie miejscem kontemplacji i jednym z najbardziej niezwykłych punktów widokowych w Sète.

Drugą ikoną miasta jest Georges Brassens – pieśniarz, poeta i autor tekstów, jedna z największych legend francuskiej piosenki. W Sète znajduje się jego muzeum, a w mieście często odbywają się wydarzenia poświęcone jego twórczości.

Sztuka współczesna i festiwale – energia twórcza Sète

W Sète sztuka jest obecna wszędzie: na murach, w zaułkach, na nabrzeżach i w galeriach. Miasto przyciąga malarzy, filmowców, fotografów i rzeźbiarzy, a jego silna tożsamość portowa stanowi doskonałe źródło inspiracji.

Każdego lata odbywa się K-Live Festival, poświęcony sztuce ulicznej, podczas którego artyści tworzą wielkoformatowe murale, dziś stanowiące część stałej kolekcji sztuki miejskiej.

W mieście organizowane są również festiwale muzyczne, literackie i teatralne – od Festival Quand Je Pense à Fernande po festiwale filmowe, w których uczestniczą twórcy z całego świata.

Sète jako miasto smaków – kulinarna wizytówka regionu

Kuchnia Sète jest nierozerwalnie związana z morzem i laguną. Wśród najbardziej charakterystycznych potraw znajdują się:

– tielle sétoise – pikantna tarta z ośmiornicą, pomidorami i przyprawami,– macaronade – makaron z duszoną wołowiną i dużą ilością sosu pomidorowego,– rouille de seiche – sepie w sosie szafranowym,– pézenas – lokalne ciasteczka mięsne,– ostrygi i mule z Étang de Thau,– zupa rybna sétoise, jedna z lokalnych odmian bouillabaisse.

Na targach, takich jak Les Halles de Sète, można spróbować świeżych owoców morza, aromatycznych oliwek, anchois, lokalnych serów i wina z regionu.

Plaże Sète – przestrzeń światła i morza

W przeciwieństwie do wielu śródziemnomorskich miast, Sète ma dostęp do bardzo długiego pasa piaszczystych plaż. Plaże Corniche, Lido, Villeroy i Marseillan-Plage ciągną się kilometrami wzdłuż wybrzeża, oferując jasny, drobny piasek i spokojne, przejrzyste morze.

Plaże są szerokie, dobrze zagospodarowane, a jednocześnie nie tak zatłoczone jak w bardziej znanych kurortach Roussillon czy Prowansji. To idealne miejsce na długie spacery, kąpiele i obserwację zachodów słońca.

Sète – miasto jedyne w swoim rodzaju

Sète jest miastem, które łączy w sobie autentyzm portu, piękno kanałów, romantyczny pejzaż laguny, bogactwo kultury i literatury oraz energię śródziemnomorskiego życia. To miejsce, w którym przeszłość i współczesność tworzą harmonijną całość, a intensywne światło południa sprawia, że każdy zakątek wygląda jak kadr z filmu.

Dla jednych jest to „mała Wenecja”, dla innych „miasto poetów”, a dla kolejnych „królestwo ostryg”. Ale dla wszystkich Sète pozostaje jednym z najbardziej charakterystycznych i fascynujących miast południowej Francji – miejscem, które zachowuje swoją tożsamość, piękno i wyjątkowy styl życia.

POLSKI PRZEWODNIK PO PARYŻU

Sète – poetyckie miasto między morzem a laguną