Paryż, dziś znany jako jedno z najważniejszych miast świata, przez wieki rozwijał się stopniowo, otaczany kolejnymi murami obronnymi, które miały chronić mieszkańców przed najazdami i kontrolować handel. Pozostałości dawnych murów miejskich Paryża stanowią fascynujący zapis jego ewolucji – od średniowiecznego grodu do nowoczesnej metropolii.

 

 

Pierwszy znaczący mur obronny Paryża został zbudowany za panowania Filipa Augusta, króla Francji w latach 1180–1223. Powstał w odpowiedzi na wzrost znaczenia miasta oraz potrzebę jego ochrony, szczególnie w kontekście nieobecności króla, który wyruszył na III krucjatę. Mur ten miał około 5 km długości i obejmował zarówno prawy, jak i lewy brzeg Sekwany. Zachowały się fragmenty tej fortyfikacji, np. przy rue Clovis oraz w ogrodzie klasztoru Saint-Paul.

 

Mury Karola V (XIV wiek)

 

W związku z rosnącym zagrożeniem ze strony Anglików podczas wojny stuletniej, król Karol V nakazał wzniesienie nowego, bardziej rozległego muru wokół prawobrzeżnej części Paryża. Ukończony na początku XV wieku, mur ten objął większy obszar niż wcześniejsze fortyfikacje i posiadał liczne baszty oraz fosy. Choć wiele z tej struktury zniknęło w XIX wieku, można odnaleźć ślady jej przebiegu, np. w kształcie niektórych ulic.

 

Mury Ludwika XIII (XVII wiek)

 

W XVII wieku Paryż nadal się rozrastał, a kolejna linia murów powstała za panowania Ludwika XIII. Były one mniej forteczne, a bardziej administracyjne – miały służyć kontroli podatków i handlu. Z tego okresu wywodzi się też tzw. "Mur Podatkowy" (mur des Fermiers Généraux), wybudowany pod koniec XVIII wieku w celu pobierania ceł przy wjeździe do miasta.

 

Mur Thiersa (XIX wiek)

 

Ostatnią wielką linią murów była forteca Thiersa, zbudowana w latach 1841–1844 wokół całego Paryża. Była to masywna konstrukcja wojskowa, składająca się z bastionów, wałów i fos. Miała chronić miasto przed ewentualnym najazdem, lecz w praktyce okazała się przestarzała już kilkadziesiąt lat później. Po aneksji przedmieść przez Paryż w 1860 roku oraz zmianach urbanistycznych w XX wieku, mur został rozebrany. Na jego miejscu powstała m.in. obwodnica Périphérique.

 

Chociaż większość murów została zburzona, wiele ich fragmentów przetrwało – ukrytych w zabudowie, przekształconych w parki lub widocznych w topografii miasta. Nazwy ulic, układ dzielnic, a nawet linie metra odzwierciedlają dawne granice. Mury miejskie Paryża przypominają o burzliwej historii miasta, jego rozwoju oraz przemianach przestrzennych na przestrzeni wieków.